سال ۹۸ با همه فراز و نشیب در فضای اقتصادی به پایان رسید. به نظر می‌رسد همچنان نحوه تامین مالى کسری بودجه دولت، مهم‌ترین و تعیین کننده ترین متغیر اقتصادى سال ٩٩ است. از سه راه حل مالیات ستانى، گسترش بازار اوراق و مولد سازى دارایى با همه نقاط قوت و ضعف هیچ کدام یا هیچ ترکیبى بصورت قاطع انتخاب نشده است. در هر کدام از این سه روش زیرساخت‌هاى قانونى کمابیش تکمیل تر از ابتداى سال ٩٨ است ولى با کار جدى متناسب با شرایط فاصله عمیق است. اضافه شدن مسئله کرونا البته شاید در کوتاه مدت وزن راه حل دوم را بیشتر کرده باشد.
سال ٩٨ قطعا یک سال موفق در تثبیت نرخ ارز بود. با درک همه بالا و پایینها و محدودیت ها. اما وقایع بهمن ٩٨ نشان داد که اولا زمین بازى سیاست پولی و ارزى عمیقا محدود به زمین بازى سیاست مالى است و ثانیا پس از تثبیت نرخ، حال نوبت تغییر روش سیاستگذارى ارزى براى تنوع بخشی مسیرها و جلوگیرى از ایجاد ریسکهاى سیستمى فرا رسیده است. ورود جدى به تغییر مقررات “آف شور بنکینگ” و استفاده از آن به عنوان ابزار نظارت بر بازار ارز احتمالا یک گزینه جدی است.
آف شور در لغت به معنای ساحلی یا هر چیزی که مربوط به ساحل باشد. ولی از لحاظ تجاری به مفهوم نقل مکان از محلی به محل دیگر جهت کم کردن هزینه ها و افزایش سود. آف شور بانک نیز به عملیات بانکی اطلاق می‌شود که توسط یک بانک واقع در منطقه یا سرزمینی غیراز سرزمین اصلی که اغلب جزایر متعلق به دولت حاکم بر سرزمین اصلی به شمار می‌روند با اشخاص غیرمقیم و با پول خارجی و در مقیاس بزرگ انجام می‌شود. حساب‌های بانکی آف‌شور به حساب‌های بانکی‌ای گفته می‌شود که به هیچ عنوان به آنها هیچ مالیاتی تعلق نخواهد گرفت. با داشتن حساب بانکی آف‌شور می‌توان نسبت به جابه‌جایی وجوه سنگین اقدام کرد.
به غیر از کشورهای امارات متحده عربی و هنگ‌کنگ کشورهای شناخته شده زیادی نیستند که حساب‌های آف‌شور در اختیار کاربران خود قرار می‌دهند. حساب‌های بانکی آف‌شور مزایای بسیاری دارند که افتتاح حساب به ارزهای مختلف رایج، اینترنت بانکینگ قوی قابلیت صدور حواله‌های بین‌المللی، صدور دسته چک‌های بین‌المللی و صدور کارت‌های ویزا و مسترکارت ازجمله آن است.
در سال ٩٨ آمریکا آنقدر ایران را تحریم هوشمند کرد که از فرط انبوهى، مجموع این تحریم ها کور شد. گزینه‌هاى آمریکا برای تحریم پایدار جدید واقعا کم است و از زمستان ٩٨ با درک این حقیقت، در اختیار گرفتن منابع ارزى ایران به اولویت اول آمریکا در حوزه تحریم تبدیل شده است.
هر چند کرونا عمیقا طرح ریزی آمریکا را براى کانال سوئیس فعلا از بین برده است. چین رسما بر تحریم‌هاى آمریکا علیه ایران شوریده، چیزی که سه ماه قبل کاملا بعید به نظر می رسید. آیا ممکن است به طور ناگهانى آمریکایی‌ها در پاسخ به این شورش علنى چین، کانال هاى جدیدی براى ایران بگشاید؟ پس از جنرال لایسنس ٨ اصلا بعید نیست اگر سال ٩٩، سال عقب نشینى تحریم‌ها باشد. اتفاقاتی که می‌تواند بر کسری بودجه دولت اثر بگذارد.