گزارش تفریغ بودجه ۹۷ در خصوص تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی برای واردات کالاهای اساسی نشان میدهد که از مجموع ارز تخصیص یافته بالغ بر چهار میلیارد ۸۲۱ میلیون دلار، وارداتی صورت نگرفته است. نکتهای که اگرچه مورد تاکید دیوان محاسبات کل کشور است، اما با توضیح رییس کل بانک مرکزی وارد فاز جدیدی شد.
به گزارش دیوان محاسبات از تعداد ۳۷ شخص حقیقی و حقوقی هر یک با دریافت ارز بیش از یکصد میلیون دلار، تعداد ۳۲ شخص حقیقی و حقوقی مجموعأ بالغ بر یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار وارداتی نداشتهاند.
از تعداد ۴۸ شخص حقیقی و حقوقی با دریافت ارز بین پنجاه میلیون تا یکصد میلیون دلار، تعداد ۳۱ شخص حقیقی و حقوقی مجموعأ بالغ بر هشتصد و پنجاه و دو میلیون دلار کالایی وارد ننمودهاند. از تعداد ۳۸۵ شخص حقیقی و حقوقی با دریافت ارز بین ده میلیون تا پنجاه میلیون ، تعداد ۲۱۲ شخص حقیقی و حقوقی مجموعا بالغ بر یک میلیارد و دویست و سی و هفت میلیون دلار واردات انجام ندادهاند.
در سال ۹۷ که کشور درگیر تحریم و تامین کالاهای اساسی از جمله غذا و دارو بود معادل دو میلیارد و ۷۰۶ میلیون دلار ارز به نرخ دولتی ۴۲۰۰ تومانی به واردات کالاهای غیر اساسی از قبیل نخ دندان، عروسک، اسباب بازی، تشک، لوازم آشپزخانه، لوازم بدن سازی، لامپ، درب قوطی، درپوش، غذای سگ و گربه، چوب بستنی، انواع خاک، پاک کننده و پارچه اختصاص یافته که بعضا دارای تولید مشابه داخلی بوده است.
اندکی پس از انتشار گزارش تفریغ بودجه ۹۷ دکتر همتی، رییس کل بانک مرکزی صحت ادعای گزارش شده در خصوص گم شدن ۴.۸ میلیارد دلار ارز دولتی را رد کرد. به عقیده رییس کل بانک مرکزی، ۵ درصد از این مبلغ رفع تعهد شده است و بخش عمدهای نیز مربوط به کالاها و تجهیزاتی است که واردات آن زمانبر بوده و در دست اقدام است. همچنین قسمتی از این ارز دریافتی به دلیل مشکلات ناشی از تحریمها یا مشکلات مربوط به میزان محاسبات گمرکی به مشکل خورده است. قسمت آخر از عدد ۴.۸ میلیارد دلار هم مربوط به افرادی است که از نظر دولت نتوانستهاند به تعهدات خود عمل کنند و اسامی این ها به سازمان تعزیرات اعلام شده که تا امروز نیز چند صد میلیون دلار به مسائل کیفری رسیده و قوه قضاییه در حال پیگیری آن است.