• ۲۵ آذر ۱۴۰۳
  • برنامه یارانه دستمزد، یک طرح اشتغال‌‌زا

    برنامه یارانه دستمزد، یک طرح اشتغال‌‌زا

    با اجرای برنامه یارانه دســتمزد از سال گذشته تا کنون برای ۶ هزار و ۷۵۰ نفر فرصت شغلی ایجاد شد. این یک برنامه‌ کوتاه مدت و مبتنی بــر واقعیت اقتصــاد در بحث ایجاد اشتغال است.

    بر اساس تکلیف قانون برنامه ششم توسعه، ایجاد سالانه حدود یک میلیون فرصت شغلی پیش بینی شده است تا نرخ بیکاری هر سال ۰.۸ درصد کاهش یابد. دولت در راســتای اجرای تکلیــف قانون برنامه ششم توســعه مبنی بر ایجاد ســالانه حدود یک میلیون شــغل، برای ایجاد همیــن میزان فرصت شغلی در سال‌های ۹۷ و ۹۸ برنامه ریزی کرده است.
    در سال ۹۷، با برنامه های دولت تعداد ۴۶۴ هزار فرصت شغلی ایجاد شد که این مقدار کمتر از هدف پیش بینی شــده بود. دولت برای سال ۹۸ نیز ایجاد یک میلیون و ۹۰ هزار فرصت شغلی را هدف گذاری کرد وبرای تحقق این میزان ، ۲۰ طرح و اقدام اشــتغال زا و کارآفرین را در قالب ۷ محور و برنامه کلی پیش بینی کرده بود.
    یکی از برنامه‌ های وزارت تعاون که برنامه ‌ای کوتاه مدت مبتنی بر واقعیت کنونی اقتصاد است در قالب سیاســت‌های فعال بازار کار گنجاندن شده است. سیاســت‌های فعال همواره به دنبال تغییرات لازم در بازار کار و ارتقای کیفیت عرضه نیروی کار داشته است.
    ســه محور اصلی سیاســت فعال بازار کار ایجاد تحرک در عرضه نیروی کار، تقویــت زمینه ایجاد شــغل، حمایت مالی و ماهش هزینه طرف تقاضا برای ایجاد شغل است.
    یکی از طرح‌های ذیلِ برنامه سیاست‌های فعال بازار کار، طرح یارانه دستمزد است. هدف این طرح، تحرک بخشی به ایجاد اشتغال در بنگاه‌های خرد، کوچک و متوسط و ایجاد بســتر لازم برای استغال دانش‌آموختگان مقطع تحصیلــی دیپلم و بالاتر، ارتقای مهارت، انتقــال دانش و فنــاوری به بنگاه اقتصادی و ارتقای ســطح تولید و ســرمایه گذاری است.
    این برنامه ابزار تشــویقی برای جذب نیروی کار جدید در اســتان‌های کم برخوردار همچون ایلام، کردستان، چهارمحال و بختیاری، خراسان جنوبی، کرمانشاه، سیســتان و بلوچســتان و کهگیلویه و بویراحمد در سال ۱۳۹۸عملیاتی شد.
    در برنامه یارانه دستمزد بیش از ۱۷۰۰ بنگاه در ۸ استان کشور شرکت کردند. برای اجرای این برنامه مبلغ ۱۶۰ میلیارد تومان از سوی ســازمان برنامه و بودجه ابلاغ شد.

    فــاز اول برنامه با تخصیــص ۲۰ درصد مبلغ ابلاغی معــادل ۳۲ هزار و۸۰ میلیــارد تومان در قالب کمک‌های بلاعوض و فنــی و اعتباری دولت برای برقراری یارانه دستمزد تعداد ۵۷۸ شغل جدید در هشت استان کمتر برخوردار در سال ۹۸ برنامه ریزی شده بود. اما در پی استقبال ذینفعان از این برنامه، عملا تعداد زیادی از بنگاه‌های اقتصادی خصوصی و تعاونی در این استان‌ها از آن بهره مند شدند و به نظر می‌رسد انگیزه برای مشارکت در این طرح در سال ۱۳۹۹ نیز تداوم داشته باشد حتی بیشتر شود.
    هدفِ کمی برنامه ایجاد پنــج هزار و ۸۷۹ فرصت شغلی در استان های هدف بود اما با توجه به استقبال کارفرمایان، تعداد ۶ هزار و ۷۵۲ فرصت شــغلی در این استان‌ها ایجاد شد.

    بــرای اجرای صحیح برنامه پرداخت یارانه دســتمزد، دســتورالعمل‌هایی به منظور اجــرا در واحدهای اقتصــادی خصوصی و تعاونی تدوین و زیرســاخت‌های مــورد نیاز برای گزارش گیریِ مســتمر و نظارت بر روند اجرای این طرح در ســامانه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی فراهم شده است.

    مهم ترین دستاورد اجرای طرح پرداخت یارانه دستمزد این است که شغل اولی های مرد، مشارکت و حضور بیشتری نسبت به شــغل اولی های زن در طرح داشتند. ضمن آنکه با توجه به نرخ بیکاری زنان ( ۵/۱۷ درصد) در سال ۱۳۹۸ نسبت به نرخ بیکاری مردان ( ۹ درصد) در همان سال و با توجه به مشارکت کمتر زنان در این طرح، لازم اســت سیاســت گذار تمرکز برنامه های اشتغال‌زای امسال و سنوات آتی را معطوف به جامعه زنان کند.
    در میــان مقاطــع تحصیلی، بیــش از نیمی از مشارکت کنندگان در طرح پرداخت یارانه دستمزد معادل ۵۳% از کل شرکت کنندگان در این برنامه، دارای مــدرک دیپلم بوده‌اند که بیانگر گرایش کمتر کارگاه‌های اقتصادی به جذب دانش آموختگان مراکز دانشگاهی است.
    بررسیِ گروه ســنی نیروی کار جذب شــده نیز بیانگر این است که یک هزار و ۱۸۲ نفر نیروی کار جذب شده در بخش خدمات و یک هزار و۵۵ نفر در حوزه خدمات در گروه ســنی ۲۵ تا ۳۰ سال بوده است بنابراین بیشترین میزان عرضه شــغلی در بخش خدمات و صنعت در گروه سنی ۲۵ تا ۳۰ سال بوده است.