در پی حمله تروریستی روز گذشته و ترور سردار قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، و تشدید تنش‌ها در خاورمیانه، قیمت نفت‌خام در بازارجهانی این کالا رشد حدودا ۴درصدی را تجربه کرد. براساس گزارش‌های منتشر شده از سوی وزارت دفاع آمریکا، این اقدام جنایتکارانه با دستور مستقیم رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، انجام شد که شوک این جنایت آمریکا با تشدید نگرانی از تنش‌های ژئوپلیتیک، قیمت نفت را به ۷۰ دلار بر بشکه نزدیک کرد.
طبق آمارهای موجود ایران و عراق در مجموع بیش از ۶/۷ میلیون بشکه در روز نفت تولید می‌کنند که چیزی حدود یک پنجم از تولیدات اوپک را تشکیل می‌دهد. به این ترتیب چنانچه در پی حملات آمریکا به دو خودروی حامل سردار سلیمانی و همراهان او در خاک عراق، تنش‌های دو کشور ایران و عراق با آمریکا شدت گیرد و میزان تولید نفت‌خام توسط این دو کشور را تحت تأثیر قرار دهد قیمت‌ها در بازار نفت بیش از پیش رشد خواهد کرد.
“عوامل ژئوپلیتیک” و ” تشدید تنش‌ها در خاورمیانه به‌عنوان قلب تولید نفت دنیا” در حالی در پیش‌بینی‌های موسسات و بانک‌های بین‌المللی از قیمت نفت در سال ۲۰۲۰ مورد تأکید قرار داشتند که تنها ۳ روز پس از شروع سال نو میلادی، اثر این عوامل بر قیمت نفت آشکار شد. تا ساعت ۱۶:۳۰ روز گذشته(۱۳ دی) هر بشکه نفت‌خام برنت در هر بشکه افزایش قیمت ۲/۵۴ دلاری را تجربه کرد و به ۶۸/۷۹ دلار بر بشکه رسید. در پی حملات پهبادی به تأسیسات نفتی آرامکو در سپتامبر ۲۰۱۹، حدود نیمی از عرضه نفت‌خام در عربستان سعودی به بازار با اختلال مواجه شد و در اولین روز معاملاتی پس از این حمله، شاخص نفت خام برنت در پایان معاملات روی ۶۹/۰۸ دلار بر بشکه بسته شد. این در حالی است که جنایت آمریکا در روز گذشته موجب شد که شاخص نفت‌خام برنت در ساعاتی از روز از محدوده ۶۹ دلار بر بشکه نیز عبور کرده و به ۶۹/۵۰ دلار بر بشکه نیز برسد؛ یعنی بالاتر از قیمت پایانی برنت در نخستین روز معاملاتی پس از حملات پهبادی به تأسیسات آرامکو.
در سال ۲۰۱۹ و پس از حملات به تأسیسات آرامکو، افزایش عرضه نفت‌خام به‌ویژه از سوی تولیدکنندگان شیل آمریکا که بازار را در معرض مازاد عرضه قرار داده بود، مانع از تداوم روند صعودی قیمت‌ها بر اثر این اتفاق شد. شاخص نفت‌خام آمریکا نیز با رشد ۲/۲۳ دلاری بر هر بشکه، روی ۶۳/۴۱ دلار بر بشکه معامله شد. به گزارش سی‌بی‌ان، تحلیل‌گران انتظار نفت ۸۰ دلاری را در پی تشدید تنش‌ها میان ایران و آمریکا مطرح کرده‌اند. تحلیل‌گران Eurasia group نیز در گزارش خود بیان کردند به احتمال زیاد نفت در محدوده ۷۰ میلیون دلار بر بشکه خواهد ماند اما در صورت گسترش درگیری‌ها به میادین تولید نفت عراق در جنوب این کشور یا اقدام ایران در جهت مسدود‌کردن مسیر عبور و مرور نفتکش‌ها در تنگه هرمز، بهای نفت می‌تواند به‌راحتی به ۸۰ دلار بر بشکه افزایش یابد.
اثرات تنش‌های ژئوپلیتیک بر بازار و قیمت نفت‌خام
سرنوشت جنگ تجاری که آمریکا با چین به راه انداخته، نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری در سال جاری میلادی، آینده توافق کاهش تولید اوپک پلاس و افزایش عرضه از سوی تولیدکنندگان نفت‌های غیرمتعارف در کنار تنش‌های‌ژئوپلیتیک از جمله عوامل اثرگذار بر مسیر قیمت نفت در سال ۲۰۲۰ مطرح شده‌اند که با توجه به تحولات روز گذشته در بغداد و افزایش تنش‌ها میان ایران و آمریکا، تنش‌های ژئوپلیتیک هستند که عهده‌دار نقش اول شده و انتظار می‌رود بیشترین تأثیر را بر روند قیمتی نقت بگذارند.